Constructivisme

De huidige maatschappij vraagt andere vaardigheden dan de vijftig jaar geleden. Door de veranderende vraag, veranderen ook leertheorieën om in te kunnen spelen op deze veranderingen. Momenteel wordt het leren minder gekoppeld aan het volgen van een opleiding of het zitten op een school. Het leren gaat ons hele leven door. Hierdoor is het mogelijk dat er door een individu meer invloed uitgeoefend kan worden op zijn eigen leerproces. Deze verandering vereist wel van de leerling dat hij zich hierop aanpast en dat hij gaat 'leren leren'. Niet alleen vereist dit een verandering aan de kant van de lerende maar ook aan de kant van de opleidende. De school moet gaan inspelen op het feit dat ieder een individueel leerproces heeft en zal deze moeten begeleiden. Een belangrijke vraag hierin is hoe er in gespeeld kan worden op de verschillen tussen de individuele leerlingen. De leerlingen krijgen naar mate ze verder komen een steeds groter aandeel in de manier van, welke kennis en vaardigheden ze opbouwen. Deze benadering van het leren wordt de constructivistische leertheorie genoemd.

Het mag voor zich spreken, desondanks wordt hier nogmaals onderstreept, dat de komst van de constructivistische leertheorie niet betekent dat andere leertheorieën hiermee komen te vervallen. Het is een extra mogelijkheid die erbij komt waarbij een stuk motivatie en houding van de leerling zelf ook van belang is. Want zonder een actieve rol van de leerling zelf, zal deze ook niet de volledige profijt kunnen halen uit deze leermethode.

De basis van het constructivisme komt voort uit het werk van Paiget, de Gestalt-psychologen Bartlett en Bruner. Er is echter geen eenduidige leertheorie te formuleren. De ene constructivist legt meer nadruk op de sociale kant van kennis, terwijl anderen dit minder belangrijk vinden. Het constructivisme kan vanuit diverse standpunten benaderd worden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er verschillende interpretaties ontstaan staan, zoals het sociaal constructivisme, cognitief constructivisme, exogeen constructivisme, endogeen constructivisme en nog meer. Ondanks de grote verscheidenheid van gedachten binnen deze theorie blijft de basis van dat de werkelijkheid een subjectieve werkelijkheid is die we zelf creëren of construeren.

Het vergaren van kennis is binnen de constructivistische leertheorie niet het passief opslaan van informatie welke door een docent wordt verteld in een overdrachtsmodel. Het is echter het construeren van de eigen kennis. Door actief bezig te gaan met de verkregen informatie kan deze worden omgezet naar kennis. Naast deze nieuwe kennis opbouwen is het van belang dat er ook verder gebouwd wordt aan de al bestaande kennis, dat deze kennis verder wordt uitgebreid. De nieuwe kennis wordt dan geconfronteerd met al bestaande kennis. Dit kan een gevolg hebben dat al bestaande kennis voor een deel wordt overschreven, wordt vervangen maar ook dat er nieuwe kennis aan toegevoegd kan worden. Door gebruik te maken van de voorkennis, maar vooral ook deze voorkennis te ordenen en aan elkaar te koppelen, kan het leerrendement van de leerling hiermee omhoog worden gebracht. Daarbij kan bij het activeren van voorkennis ook eventuele misconcepties nog gecorrigeerd worden.

Ondanks de actievere houding welke de leerling aan moet nemen blijft het leren een doelgericht proces. Uit het doel kunnen de leerlingen de leerdoelen halen waardoor het leerproces succesvoller gaat verlopen. Deze leerdoelen hebben twee belangrijke functies, het vormen van de motivatie en het ijkpunt waar aan het resultaat getoetst kan worden.

Om een gewenst effect van deze leertheorie te kunnen bereiken, dat de leerling zich als een actieve constructor opstelt om zijn kennis en vaardigheden te vergaren, zal hij van goede faciliteiten voorzien moeten worden. Deze faciliteiten zijn niet alleen computerapparatuur maar ook (elektronische) leeromgevingen. Goede leeromgevingen weten leerlingen te stimuleren om verder te gaan en te ontdekken. Er voor zorgen dat de opdracht uitnodigt tot een activiteit is al een belangrijk begin. Echter volstaat een goede leeromgeving niet met alleen een opdracht. Door in deze leeromgeving van te voren al rekening te houden met de verschillende ervaringen en leeractiviteiten en hier op in te spelen wordt deze al veel krachtiger. Het is wel van belang dat het geheel realistisch blijft. Doelen zijn mooi om te halen maar er moet wel rekening gehouden worden dat de leerling het doel kan halen. Door actief gebruik te laten maken van de leeromgeving, door de leerling maar ook door de docent en andere experts, kan hier veel rendement uit gehaald worden waardoor de leerling zijn doelen kan bereiken.

© 2006-2024 BioDesk.nl  -  All Rights Reserved  -  Disclaimer  -  download Flash externe link  -  Opmerking/vraag over deze pagina?